کتاب مدیریت استراتژیک کارآفرینی

در کتاب مدیریت استراتژیک کارآفرینی Entrepreneurial management یک حوزه علمی است خواهیم گفت که با استراتژی‌های مبتنی بر ریسک و نوآوری به دنبال ایده‌هایی جدید برای موفقیت در بازار است. همچنین یک رشته تحصیلی دانشگاهی نیز می‌باشد که هدف آن آموزش دانشجویانی با مهارت‌های خلاقانه برای پاسخگویی به نیازهای روز بازار است. «کارآفرینی» همان فرایند تاسیس یک کسب و کار (شرکت) بر مبنای یک فکر و ایده نو است. اکنون در عرصه جهانی افراد خلاق و نوآور به عنوان کارآفرینان منشا تحولات بزرگی در عرصه تولید و خدمات شده اند. حتی شرکت‌های بزرگ جهانی برای حل مشکلات خود به کارآفرینان مراجعه می کنند. چرخ های توسعه اقتصادی با توسعه کارآفرینی حرکت می کنند. افراد کارآفرین با خلاقیت و نوآوری خود، وقایع و روند فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی جوامع را متحول کرده و رشد و پیشرفت را به ارمغان آورده‌اند. پیدایش دانشگاه کارآفرین و رشد چشمگیر شرکت‌های نوآفرین (استارتاپ) از جلوه‌های کاربردی این موضوع هستند.

جامعه پیشرفته امروزی، توسعه خود را مدیون انسان هایی است که قادر به تبدیل رویاها و ایده های خلاقانه خود به حقیقت بوده اند، روحیه استقلال طلبی برای کاوش موقعیت های جدید را داشته اند و از جرأت کافی برای مبارزه با روش های متداول و جا افتاده برخوردار بوده اند.

موضوعات مهم کتاب

1. تعریف استراتژیک کارآفرینی و اهمیت آن در مدیریت سازمان ها
2. ارتباط استراتژیک کارآفرینی با مدیریت استراتژیک معمولی
3. مراحل مدیریت استراتژیک کارآفرینی
4. بررسی نقش رهبری در استراتژیک کارآفرینی
5. استفاده از تکنیک ها و ابزارهای مدیریت استراتژیک کارآفرینی
6. مطالعه موردی از یک سازمان کارآفرین

این عاملان تغییر، شخصیت و روحیه ای داشته اند که امروزه «کارآفرینی» نامیده می شود. کارآفرینی هم دارای بعد نظری (تئوریک) و هم دارای بعد عملی (کاربردی) است که می توان با روش های مختلف آموزشی، به آموزش کارآفرینان همت گماشت. با توجه به این که شخصیت و روحیه آدمی عمدتاً در دوران نوجوانی و جوانی شکل می گیرد، می توان با یک برنامه صحیح آموزشی، به پرورش ویژگی ها و روحیه کارآفرینی و آشنایی با کسب و کار کارآفرینانه  پرداخت. در این مقاله به تعریف و مفهوم‌سازی مدیریت کارآفرینی پرداخته شده است.

فهرست کتاب مدیریت استراتژیک کارآفرینی

آشنایی با مدیریت کارآفرینی.. ۶

تعریف کارآفرین و مدیریت کارآفرینی.. ۷

سیر تاریخی مدیریت کارآفرینی.. ۷

رهیافت‌های مدیریت کارآفرینی.. ۸

رهیافت فرایندی.. ۸

تصورات غلط از مدیریت کارآفرینی.. ۹

مزایای عمده مدیریت کارآفرینی.. ۹

کارآفرینی سازمانی.. ۱۰

کارآفرین و ویژگی های شخصیتی کارآفرینان. ۱۰

سابقه کارآفرینی در ایران. ۱۱

تعریف استراتژی چیست؟. ۱۲

مقدمه ای بر انواع استراتژی.. ۱۳

اهمیت بکارگیری استراتژی و ضرورت شناحت انواع استراتژی.. ۱۳

انواع استراتژی های کلان سازمانی (هلدینگ) ۱۴

تعریف دقیق استراتژی های هدایتی چیست؟. ۱۴

انواع استراتژی های هدایتی: استراتژی ثبات.. ۱۵

تعریف استراتژی عدم تغییر چیست؟. ۱۵

تعریف استراتژی توقف یا آغاز محتاطانه چیست؟. ۱۶

تعریف استراتژی سود چیست؟. ۱۶

انواع استراتژی های هدایتی: استراتژی رشد. ۱۶

انواع استراتژی های هدایتی: استراتژی کاهش… ۱۸

انواع استراتژی های سطح کسب و کار ۲۳

تعریف دقیق استراتژی های مشارکتی چیست؟. ۲۴

تعریف دقیق استراتژی های رقابتی چیست؟. ۲۵

تعریف استراتژی متمایز سازی چیست؟. ۲۶

تعریف استراتژی تمرکز چیست؟. ۲۷

تعریف دقیق استراتژی بازاریابی چیست؟. ۲۸

استراتژی‌های کارآفرینی و آثار آن بر کسب‌وکار: ۳۱

تعریف استراتژی کارآفرینی چیست؟. ۳۱

چهار بعد اصلی که یک کارآفرین.. ۳۳

مدیریت استراتژیک کارآفرینی.. ۳۴

قطب نمای استراتژی‌ های کارآفرینی.. ۳۴

۱ – ایجاد یک زیر ساخت جدید. ۳۵

۲ – رقابت مستقیم با کمپانی های موجود. ۳۶

۳ – استراتژی خلق ارزش… ۳۶

۴ – استراتژی معماری یک کسب‌وکار ۳۷

گونه‌های استراتژی کارآفرینی.. ۳۷

الگوهای هماهنگی استراتژی کارآفرینی.. ۳۷

جایگاه ارزش آفرینی در مدیریت استراتژیک کارآفرینی چیست؟. ۳۸

تفکر استراتژیک کارافرینی چیست؟. ۳۹

مدیریت استراتژیک کارآفرینی چیست ؟. ۴۰

۱. استراتژی‌هایی برای شناسایی فرصت‌ها ۴۰

ماتریس SWOT. 43

۲. استراتژی‌هایی برای ارزیابی فرصت‌ها (فرایند ارزشیابی) ۴۵

لزوم بکارگیری کنترل و ارزیابی استراتژی.. ۴۵

رویکردهای نوین کنترل و ارزیابی استراتژی ها ۴۶

روش کنترل و ارزیابی استراتژی ها در مدیریت استراتژیک.. ۴۶

کنترل و ارزیابی استراتژی ها در عمل چگونه است؟. ۵۲

فرایند کنترل و ارزیابی استراتژی ها ۵۳

۳. تدوین استراتژی یک کسب‌و‌کار جدید. ۵۹

گام اول : جمع آوری اطلاعات.. ۵۹

گام دوم : تهیه کردن بیانیه چشم انداز (Vision Statement). 60

گام سوم : تهیه ی بیانیه ی ماموریت(Mission Statement). 60

گام چهارم : تعیین اهداف استراتژیک.. ۶۱

گام پنجم : مشخص کردن برنامه ‌های تاکتیکی (Tactical Plans). 61

گام ششم : مدیریت عملکرد. ۶۲

۴.  برنامه ریزی استراتژیک بازاریابی.. ۶۲

کاربرد تحلیل گروه بوستون با استفاده از ماتریس BCG. 67

۵. استراتژی‌های کارآفرینی برای کسب‌و‌کارهای در حال رشد. ۷۲

1. تنوع(Diversification). 72
2. ۲٫ توسعه بازار(Market development). 72
3. ۳٫ توسعه محصول(Product development). 72
4. ۴٫ نفوذ در بازار(Market Penetration). 73
5. ۵٫ سرمایه گذاری مشترک(Joint Venture). 73
6. ۶٫ ادغام(Mergers). 73
7. ۷٫ فرانچایز(Franchising). 74
8. ۸٫ بازار جاویژه (Niche Market). 74
9. ۹٫ شبکه سازی یا کار شبکه ای(Networking). 76
10. ۱۰٫ تمرکز جغرافیایی(Geographic Concentration). 77

۶. مدیریت ریسک استراتژیک کارآفرینی.. ۷۸

۵ روش یادگیری مدیریت ریسک عبارتند از: ۷۹

۷. ایجاد شبکه‌ها و ائتلاف‌های استراتژیک.. ۸۰

اتحاد استراتژیک چیست؟. ۸۱

انواع اتحاد استراتژیک.. ۸۳

۸. استراتژی‌های برای رشد کارآفرینی.. ۸۵

انواع استراتژی رشد. ۸۵

اهمیت استراتژی رشد در چیست؟. ۸۶

۹. استراتژی‌هایی برای توسعه کسب‌و‌کار ۹۱

۱ – استراتژی اقیانوس آبی.. ۹۲

۲ – استراتژی جودویی: ۹۳

۳ – استراتژی ژله ای.. ۹۳

تدوین استراتژی توسعه محصول کسب و کار ۹۴

۱۰. استراتژی کارآفرینی کسب و کارهای آنلاین.. ۹۹

تفاوت کسب و کارهای آنلاین چیست؟. ۹۹

استراتژی کسب و کارهای آنلاین و تعیین مدل کسب و کار ۱۰۷

مدل اشتراک محور چیست؟. ۱۰۷

مدل تولید محور چیست؟. ۱۰۸

مدل کمیسیون محور چیست؟. ۱۰۸

مدل مبلغی برای ارائه خدمت چیست؟. ۱۰۸

مدل تبلیغ محور چیست؟. ۱۰۹

مدل افزایش قیمت محور چیست؟. ۱۰۹

مدل مراجعه محور چیست؟. ۱۰۹

فرایند استراتژی کسب و کارهای آنلاین چیست؟. ۱۱۰

آشنایی با مدیریت کارآفرینی

مدیریت کارآفرینی Entrepreneurial management یک حوزه علمی است که با استراتژی‌های مبتنی بر ریسک و نوآوری به دنبال ایده‌هایی جدید برای موفقیت در بازار است. همچنین یک رشته تحصیلی دانشگاهی نیز می‌باشد که هدف آن آموزش دانشجویانی با مهارت‌های خلاقانه برای پاسخگویی به نیازهای روز بازار است. «کارآفرینی» همان فرایند تاسیس یک کسب و کار (شرکت) بر مبنای یک فکر و ایده نو است. اکنون در عرصه جهانی افراد خلاق و نوآور به عنوان کارآفرینان منشا تحولات بزرگی در عرصه تولید و خدمات شده اند. حتی شرکت‌های بزرگ جهانی برای حل مشکلات خود به کارآفرینان مراجعه می کنند. چرخ های توسعه اقتصادی با توسعه کارآفرینی حرکت می کنند. افراد کارآفرین با خلاقیت و نوآوری خود، وقایع و روند فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی جوامع را متحول کرده و رشد و پیشرفت را به ارمغان آورده‌اند. پیدایش دانشگاه کارآفرین و رشد چشمگیر شرکت‌های نوآفرین (استارتاپ) از جلوه‌های کاربردی این موضوع هستند.

جامعه پیشرفته امروزی، توسعه خود را مدیون انسان هایی است که قادر به تبدیل رویاها و ایده های خلاقانه خود به حقیقت بوده اند، روحیه استقلال طلبی برای کاوش موقعیت های جدید را داشته اند و از جرأت کافی برای مبارزه با روش های متداول و جا افتاده برخوردار بوده اند.

این عاملان تغییر، شخصیت و روحیه ای داشته اند که امروزه «کارآفرینی» نامیده می شود. کارآفرینی هم دارای بعد نظری (تئوریک) و هم دارای بعد عملی (کاربردی) است که می توان با روش های مختلف آموزشی، به آموزش کارآفرینان همت گماشت. با توجه به این که شخصیت و روحیه آدمی عمدتاً در دوران نوجوانی و جوانی شکل می گیرد، می توان با یک برنامه صحیح آموزشی، به پرورش ویژگی ها و روحیه کارآفرینی و آشنایی با کسب و کار کارآفرینانه  پرداخت. در این مقاله به تعریف و مفهوم‌سازی مدیریت کارآفرینی پرداخته شده است.

تعریف کارآفرین و مدیریت کارآفرینی

واژه کارآفرینی از قرنها پیش و قبل از آنکه به زبان امروزی مطرح شود، در زبان فرانسه متداول گردید. این واژه معادل کلمه فرانسوی Enterprendre به معنای متعهد شدن (معادل under Take در زبان انگلیسی) می ‌باشد که در سال ۱۸۴۸ توسط جان استوارت میل به کارآفرینی ( Enterpreneur ) در زبان انگلیسی ترجمه شد.

کارآفرین‌ کسی‌ است‌ که‌ متعهد می ‌شود مخاطره‌های‌ یک‌ فعالیت‌ اقتصادی‌ را سازماندهی‌، اداره‌ و تقبل‌کند(فرهنگ دانشگاهی وبستر).

کارآفرین کسی است که تلاش می کند با راه اندازی شرکت خود یا به تنهایی عمل کردن در دنیای اقتصاد سودی بدست آورد مخصوصاً که باید پذیرای مخاطرات باشد(فرهنگ کمبریج).در دایره‌‌المعارف بریتانیکا، کارآفرین اینگونه تعریف شده است: شخصی که کسب و کار و یا موسسه اقتصادی را سازماندهی و مدیریت کرده و خطرات ناشی از آن را می ‌پذیرد.

ژوزف شومپیتر Joseph Schumpeter (اقتصاددان) مطرح کرد که کارآفرینی شامل نوآوری‌ها و فن آوری‌های امتحان نشده است. او تخریب خلاق را مطرح کرد. بوسیله آن محصولات، فرایندها، ایده ها و کسب و کارها با موارد بهتر جایگزین می شوند. او اعتقاد داشت که کارآفرینان نیروهای محرک در پس تخریب فعال هستند.

به زعم پیتر دراکر، کار آفرینی به حداکثر رساندن فرصت هاست. کارآفرینان این فرصت ها را شناسایی کرده و بر این اساس اقدام می کنند. مدیریت کارآفرینی یک حوزه علمی دانشگاهی است که هدف آن آموزش اصول و مبانی کارآفرینی به دانشجویان است. همچنین در معنای عام به هنر و مهارتی اشاره دارد که صاحبان کسب‌وکار برای شکار فرصت‌های محیطی در پرتو تفکر خلاق از آن استفاده می‌کنند.

سیر تاریخی مدیریت کارآفرینی

سابقه و تاریخچه کارآفرینی به سال‌ها پیش برمی‌گردد. ریچارد کانتیلون Richard Cantillon (اقتصاد دان) در اوایل قرن ۱۸ این واژه را برای اولین بار برای توصیف فعالان اقتصادی که انجام هزینه های مشخص رابه عهده می گیرند ولی در انتظار درآمد نامعین و توام با ریسک در آینده هستند، به کار برده است. او بین زمین داران، دستمزدبگیران و کارآفرینان تمایز قایل شد. از نظر وی کارآفرینان در محیطی همراه با عدم قطعیت فعالیت می کنند، سرمایه اولیه را خودشان فراهم می کنند و با بهایی نامعین به خرید و فروش می پردازند. قرن ۱۹ زمان حاصل خیزی کارآفرینی بود زیرا پیشرفتهای اقتصادی طی انقلاب صنعتی انگیزه ها را برای اختراعات و نوآوری های ادامه دار ایجاد کرد.

ریچارد کانتیلون و ژان باپتیست سه

ژان باپتیست سای Jean Baptiste Say (اقتصاددان) اشراف زاده و صنعتگر فرانسوی در اثر خود تحت عنوان «پرسش و پاسخ در اقتصاد سیاسی» درباره کارآفرین می نویسد: کارآفرین عاملی است که تمام ابزارهای تولید را ترکیب می کند و مسوولیت ارزش تولیدات، بازیافت کل سرمایه ای را که به کار می گیرد،ارزش دستمزد ها،بهره ها و اجاره ای که می پردازد و همچنین سود حاصل را بر عهده می گیرد. کارآفرین باید از هنر مدیریت نیز برخوردار باشد. او کار آفرینی را تنها در مورد کسب و کار مورد بحث قرار می دهد و ارتباط آن با نوآوری یا ایجاد سرمایه را نادیده می گیرد. از نظر وی سودهای بدست آمده از کارآفرینی جدا و مجزا از سودهای بدست آمده از مالکیت سرمایه است. در اوایل قرن ۲۰ هنوز هم اعتقاد بر این بود که کارآفرینی جدا از مدیریت سازمان است. در نیمه دهه ۱۹۳۰ مفهوم کارآفرینی گسترده شد.

رهیافت‌های مدیریت کارآفرینی

معمولاً در زمینه کارآفرینی از دو رهیافت عمده استفاده می شود که عبارتند از:

• رهیافت محتوایی یا صفات مشخصه (خصیصه)
• رهیافت فرایندی یا رفتاری
• رهیافت محتوایی

هدف از به کار گیری رهیافت محتوایی، متمایز ساختن کارآفرینان از غیر کارآفرینان و تعیین ویژگی های آنان است. بر این اساس ویژگی های شخصیتی کارآفرین عبارتند از :نیاز به توفیق طلبی، تمایل به قبول مخاطره، برخورداری از مرکز کنترل درونی، داشتن روحیه خلاق و تحمل ابهام.

رهیافت فرایندی

هدف از به کارگیری این رهیافت، تمرکز بر شناسایی فعالیت های کارآفرینان و بیان ماهیت کارآفرینی است. در قلمرو مطالعه این رهیافت، بررسی همه عوامل اثر گذار در تاسیس یک شرکت جدید، مانند محیط، فرد، فرایند و سازمان مد نظر قرار می گیرد. برای مثال مواردی نظیر دسترسی به سرمایه، حضور کارآفرینان مجرب، وجود نیروی کار ماهر (از نظر فنی)، میزان دسترسی به عرضه کنندگان، مشتریان یا بازارهای جدید بررسی می شوند. افراد نیز از نظر دارا بودن خصوصیات کارآفرینی مورد بررسی قرار می گیرند.

تصورات غلط از مدیریت کارآفرینی

کارآفرینی موفق فقط یک ایده بزرگ نیاز دارد: ایده بزرگ فقط قسمتی از موفقیت در کارآفرینی است. درک نیازهای مراحل متفاوت فرایند کارآفرینی، استفاده از روشی سازمان یافته به منظور گسترش کسب و کار کارآفرینانه و از عهده چالش های مدیریت کسب و کارآفرینانه برآمدن، عناصر کلیدی برای موفقیت هستند.

کارآفرینی آسان است: شاید فکر کنید به دلیل پیگیری علایقتان و علاقه شدید به موفقیت، کارآفرینی آسان است. تعهد، تصمیم (نیت) و سخت کوشی لازمه آن است. کارآفرینان سختی ها را تجربه می کنند و با وجود سختی ها ادامه می دهند!!

کارآفرینی یک شرط بندی مخاطره آمیز است: کارآفرینی مخاطرات حساب شده است. کارآفرینی موفق یعنی اجتناب از مخاطرات تخمین نزده یا یه حداقل رساندن مخاطرات.

کارآفرینی فقط در کسب و کارهای کوچک یافت می شود: کارآفرینی در هر اندازه سازمانی یافت می شود.

کسب و کارهای کوچک و کارآفرینانه همانند هم هستند: البته تفاوت هایی بین کسب و کار کارآفرینانه و کسب و کار کوچک وجود دارد. کسب و کارهای کوچک الزاماً کارآفرینانه نیستند، خلاقیت و به دنبال فرصت ها بودن لازمه کارآفرینی است. کسب و کارهای کوچک می توانند رشد کنند و تبدیل به کسب و کار کارآفرینانه شوند. البته در مورد تعداد کارکنان نظرات مختلفی وجود دارد. مثلاً در تعریف دیگری، شرکتی با کمتر از ۵۰۰ پرسنل در حیطه کسب و کار کوچک قرار می ‌گیرد.

مزایای عمده مدیریت کارآفرینی

دستمزد: عایدی شما قطعاً بیشتر از هنگامی است که برای دیگران کار می کنید.

امنیت: ادامه کسب و کار شخصی برای چند سال پیاپی، در زمان بازنشستگی نیز امنیت به همراه دارد.

ایجاد دارایی: با رشد و سودآوری شرکت شما، ارزش آن بالا می رود. به مرور زمان شرکت با ارزش می شود.

مزایای جنبی: مثل خودرویی برای مقاصد کاری، وام کوتاه مدت، بیمه عمر، پرداخت هزینه های تفریحی…

استقلال: سرنوشت شما به دست خودتان است. رییس و کار فرما خودتان هستید. با رونق کار نگرانی های مالی شما از بین می روند.

رضایتمندی: هیجان ها و چالش ها کارتان را مهیج می کند و برای شما خشنودی عمیق به بار می آورد.

کارآفرینان بیشتر بر مبنای روال های اکتشافی تصمیم می گیرند. مدیران اطلاعات آماری، اعتبار و… را بررسی می کنند و رشد بیشتر در آینده را با بودجه های عددی خود مقدور می کنند. مدیریت صرف بر مبنای واقعیت ها است ولی کارآفرینی بر مبنای باورها و تجربیات مهم است. کارآفرینان جهش های ذهنی دارند و همیشه از سیستم خطی تفکر مدیریتی استفاده نمی کنند. کارآفرینان در شرایط پر ابهام و عدم قطعیت تصمیم گیری می کنند. تصمیم گیری بر مبنای واقعیت گاه رویارویی با فرصت جدید را هزینه بر و غیر ممکن می سازد. مدیریت کارآفرینی تلفیقی از این دو مقوله خواهد بود و کارآفرینی سازمانی را مطرح می کند.

کارآفرینی سازمانی

باید مدیریت کارآفرینی و کارآفرینی سازمانی تمایز قایل شد. مدیریت کارآفرینی یک حوزه علمی و گسترده است که یکی از نمودهای آن کارآفرینی سازمانی می‌باشد. به عبارت ساده کارآفرینی سازمانی در سایه مدیریت کارآفرینی قابل حصول است. برای درک بهتر این مقوله باید گفت کارآفرینی را به دو دسته فردی (مستقل) و سازمانی تقسیم می‌کنند. کارآفرینی سازمانی نیز بر اساس نوآوری است. کارآفرین مستقل به دنبال این است که بازار محصولات را در ید قدرت خویش بگیرد ولی کارآفرین سازمانی علاوه بر بازار بر مسائل سازمانی نیز باید فایق آید. در سازمان کارآفرین منابع برای اجرای ایده ها راحت تر تخصیص می یابد.

در سازمان کارآفرین، کیفیت در همه ابعاد نهادینه شده است. در این سازمان خودانتخابی وجود دارد و کارآفرینان منتظر دستورات از بالا نیستند، سرپرستان نیز منابع و زمان را در اختیارشان می گذارند. کارآفرینی سازمانی فرایندی است که در آن محصولات یا فرایند های نوآوری شده از طریق ایجاد فرهنگ کارآفرینی در یک سازمان، به ظهـور می رسند. کارآفرینی سازمانی از منابـع و حمـایت سازمان برخـوردار است. نوآوری می تواند در زمینه محصولات جدید، فرایندهای سازمانی و روش های مدیریتی باشد. در سازمان کارآفرین همه کارآفرینند و مدیر کارآفرین در راس قرار دارد. در حالیکه کارآفرین سازمانی کسی که تحت حمایت یک سازمان، محصولات، فعالیتها و تکنولوژی جدید را کشف و به بهره داری می رساند.

اینستاگرام آکادمی راد  –   تلگرام آکادمی راد  – یوتیوب آکامی راد – لینکدین ستوده راد – توییتر (ایکس) اکادمی راد – اسپانسر آکادمی راد (شرکت تجارت الکترونیک چالش ) – داود ستوده راد